Kişisel bakımda en fazla özen gösterilen alanların başında saçlar geliyor. Kadın veya erkek fark etmez; saçların dökülmesi ciddi bir sorundur. Çinko, B12 ve demir eksikliği, sinüzit, enfeksiyon, bağırsak parazitleri, genetik yatkınlık, hormon bozukluklar, stres, mevsimsel değişiklikler gibi nedenlere bağlı olarak görülen saç dökülmeleri; kimi zaman ciddi hastalıkların belirtisi de olabilir. Genel olarak sağlıklı bir insanda günde ortalama 100-150 adet saç dökülebilir. Ancak bu sayının artması ya da tepe kısmında fark edilen seyrelmeler ve hafif çekmelerde bile ele 5-10 adet saç telinin gelmesi dökülme problemini işaret eder. Medikal estetikte güvenilir adresiniz Dr. Lida Çiteli, saç dökülmesinde merak edilenleri anlattı.
Saç Dökülmesi Nedir?
Sağlıklı bir kişide ortalama 100 bin adet saç bulunur. Yetişkinlerde yıkanma veya tarama esnasında saçlar dökülebilir. İki ay kadar süren saç dökülmeleri olağandır. Ancak bu sürenin aşılması bir rahatsızlığın sinyali olabilir. Genel olarak altta yatan tetikleyici etkenlere bağlı olarak 3-4 ay sonrasında dökülmeler başlayabilir. Bir uzman desteğiyle dökülmede rol oynayan faktörler tedavi edildiğinde 6-12 ay içerisinde kişi normale dönülebilir.
Saçın Ömür Süresi Üçe Ayrılır
Bir saç telinin ortalama ömrü “büyüme, dinleme ve dökülme” ile geçen süreden oluşur. Epey uzun bir zamanı kapsayan büyüme döneminden sonra saç 2-3 hafta dinleme evresine girer. Bu safhanın ardında dökülme aşaması başlar. Saç folikülü ile olan ilişkisini sonlandırır ve iki veya dört ay içinde dökülme devam eder. Dökülen saçın yerine saç folikülünden yeni saçlar üretilir ve bu döngü ömür boyu böyle sürer.
Saç Dökülmesi Neden Olur?
Her saç telinin bir adet döngüsü (siklusu) vardır. Normal koşullarda her saç telinin ömrü 4- 6 yıldır. Saçların bu dönemde dökülmesi çok doğaldır. Tarama sırasında veya banyo yaparken bu sayı artıyorsa tablo ciddiye alınmalıdır. Saç dökülmelerinde rol oynayan faktörler ayrıştırılmalıdır. Bir hekim desteğiyle saç dökülmesini hazırlayan etkenlerin doğru bir şekilde saptanması ve gerekli tedavilerin uygulanması gerekir.
Saç Dökülmesinin Nedenleri?
Genetik Faktörler: Erkeklerde ve kadınlarda saç dökülmesinin gerekçeleri değişik olabilir. Erkeklerde saç dökülmesi toplumda sıklıkla görülüyor. Bu tablo genetik yatkınlık ve hormonlardan kaynaklanmış olabilir. Kronik olarak değerlendirilen bu tip saç dökülmeleri, ileri yaşlarda daha da gelişerek kellik meydana gelir. Böyle olgularda saç ekimi ya da takviye yöntemleri mezoterapiler ve PRP tedavisi ile dökülme süreci yavaşlayabilir. Benzeri olumsuzluklar kadınlarda da yaşanabilir. Kadınlarda alın çizgisinde açılma olmuyor. Fakat saçlarda incelme ve seyrelme oluyor. Ailede kellik öyküsü olan bireylerde saç dökülme riski daha yüksektir. Öte yandan aşırı stres, dengesiz beslenme ve hormonal problemler de saç dökülme riskini artırıyor.
Deri Problemleri: Saç dökülmesi, deri ya da birtakım hastalıklara bağlı olabilir. Deri yüzeyinde gelişen rahatsızlıklar saç köklerini etkiliyor. Örneğin; egzama, akne, mantar, sedef ve liken hastalıklarının yanı sıra aşırı yağlanan deri saç dökülmesini kaçınılmaz hale getirebilir. Bu dökülmeler altta yatan deri hastalığının tanı ve tedavisiyle mümkün olabilir.
Hatalı Diyetler: Saç dökülmeleri beslenme alışkanlığıyla da ilişkilidir. Hatalı diyetler ve yetersiz protein ile beslenme saçlarda güçsüzlük, kırıklarda artış ve dökülmelere ortam oluşturabilir. Özellikle saçın yapısını oluşturan keratin maddesinin vücutta sentezlenmesi önemlidir. Bunun için temel proteinlerin yeterli miktarda tüketilmesi şarttır. Gerektiği kadar protein alınmadığında saç dökülmesi başlayabilir. Unutulmamalı ki; canlı bir organ olan saçın da ideal seviyede beslenmesi gerekir. Dengeli beslenmeyle bu sorun çözülebilir.
Vitamin Ve Mineral Eksikliği: Bazen beslenmeye dair bir şikâyet olmayabilir. Ancak sağlıklı bir saç için kanda D vitamini, B12, folik asit, biotin, çinko, demir gibi vitamin ve minarelin bulunması zorunludur. Aksi halde saç kaliteli beslenmediğinden dökülmesi kaçınılmaz hale gelecektir. Demir düşüklüğü yokken bile bir uzman tavsiyesiyle saça hayat veren demir takviyesi katkısı sağlanabilir.
Hormonal Sorunlar: Hormonal değişiklikler saç dökülmelerine sebep olabilir. Hormonal bozukluklara bağlı olarak görülen adet düzensizlikleri, tüylenmede artış, aşırı akne, kilo alımında hızlanma benzeri bulgulara saç dökülmesi eklenebilir. Özellikle doğum sonrasında saç dökülmeleri ortaya çıkabilir; ancak bu durum birkaç için ay normal kabul edilir. Menopoz başlangıcıyla da saçlarda dökülme görülebilir. Saç dökülmeleri uzun sürdüğünde mutlaka dermatologlara danışmak yararlı olacaktır.
Bazı Hastalıklar Ve İlaç Kullanımı: Bazı hastalıkları ve bunların tedavisi için kullanılan ilaçlar saç dökülmelerine yol açabilir. Bu hastalıklar şu şekilde sıralanabilir: Tiroit bezi, romatizmal, hormonlar, zayıflama hapları, böbrek üstü bezi, insülin direnci, diyabet, doğum kontrol hapları, ateşli rahatsızlıklar, kan kaybı, ilaç toksisiteleri, şiddetli travma. Saç dökülmesinin hangi hastalıkla ilişkili geliştiği uzman bir doktorlar tarafından yapılacak tetkikler sonucu belirlenir.
Doğum ve Kemoterapi Süreci: Bazı özel durumlar ve tedaviler anında da saç dökülmeleri meydana gelebilir. Doğumdan 2-3 ay sonra saç dökülmeleri olabilir. Uzman gözetiminde yapılacak takviyelerle rahatsızlık tedavi edilir. Öte yandan kemoterapi alan hastalarda da saç dökülmeleri yaşanır. Son yıllarda tıptaki gelişmeler sayesinde üretilen ilaçlardan dolayı bu bireylerde saç dökülmeleri daha azdır. Ayrıca kemoterapi tamamlandığında dökülen saçlar tekrar çıkma eğiliminde oluyor.
Kozmetik Etkenler: Bazı saç bakım yöntemleri ya da hatalı uygulamalar da dökülmeler üzerinde etkilidir. Örneğin; yüksek ısıyla yapılan fön işlemleri, saç rengini değiştirmede kullanılan boyalar, saç düzleştirici cihazların yanı sıra saçları sıkı bir şekilde bağlamak veya iç boneler dökülmeleri hızlandırabilir. Söz konusu olumsuzlukların çözümü bu uygulamaların sınırlandırılması ve daha bilinçli bir şekilde yapılmasıdır.
Stres ve Depresyon: Pek çok hastalığı direkt veya dolaylı halde tetikleyen stres saç dökülmesi üzerinde de etkilidir. Bu arada depresyon, anksiyete, psikozlar ve bu psikolojik rahatsızlıkların tedavisinde kullanılan ilaçlarla da saçlar dökülebilir. Canlı bir organ olan saç, günlük yaşamda pek çok faktörden etkilenebilir. Bazen kişinin yaşamında yolunda gitmeyen bir şeyler olabilir. Özellikle saç dökülmenin altında başka bir hastalık olabilir. Böyle durumlarda mutlaka bir uzmana başvurulmadır.