Fotodinamik Tedavi başta cilt kanseri olmak üzere geniş bir yelpazede kullanılan başarılı bir tedavi yöntemidir. Fotodinamik tedavide sistemik veya yerel ilaçlar kullanılarak hedeflenen doku ışığa karşı duyarlı hale getirilir. Ardından hedeflenen doku üzerine, uygun dalga boyunda ışın uygulanarak gerçekleştirilir.
Fotodinamik tedavide kullanılacak olan ilaçların kimyasal açıdan saf olması, cilt yüzeyine uygulandıktan sonra etkinliğini kaybetmemesi, ışık emiliminin gereken düzeyde olması ve sadece hedeflenen doku ve hücreler üzerinde etkili olması gerekir. Fotodinamik Tedavide kullanılan ilaçların yanı sıra ışığın dalga boyu ve dozajı da büyük önem taşır. Bununla birlikte oksijen düzeyi de önemlidir. Oksijen düzeyinin düşük olduğu uygulamalarda tedavinin etkinliğinin azaldığı gözlenmektedir. Dr. Lida Çiteli, Fotodinamik Tedavi hakkında merak edilenleri sizler için anlattı.
Fotodinamik Tedavinin Avantajları
- Fotodinamik tedavi yalnızca hedeflenen doku ve hücrelere odaklanır.
- Tek seansta birden fazla lezyona müdahale edilebilir.
- Dokular üzerinde daha derin bir etkiye sahiptir.
- Hastaların tolere etmesi daha kolaydır.
- Özellikle estetik ve kozmetik açıdan çok daha iyi sonuçlar elde edilir.
- Tekrar eden seanslarda ilaç birikiminden kaynaklı bir toksisite yaşanmaz.
Fotodinamik Tedavi uygulanan bölgede kızarıklıklar, ağrı ve yanma gelişebilir. Bu etkiler birkaç saatlik zaman diliminde azalarak geçecektir. Takiben birkaç gün içinde kabuklanma meydana gelebilir. Ancak bu etki de kısa sürede kendiliğinden geçecektir. 10 ila 14 gün sonrasında kozmetik açıdan tümüyle iyileşme sağlanır.
Tedavi sırasında yaşanan uyarılma sonucunda serbest radikaller meydana gelir. Bu durum tip 1 reaksiyon olarak adlandırılır veya tip 2 reaksiyon yani tekil oksijen meydana gelebilir. Fotodinamik tedavi uygulamalarında tip 2 reaksiyon çok daha sık görülmektedir. Reaktif tekil oksijen hedef doku üzerinde yıkıma sebep olur. Bu etki yalnızca hedef doku üzerinde kendisini gösterir ve sağlıklı dokuya herhangi bir zarar vermez.
Fotodinamik tedavi akne vugaris, sedef hastalığı, lupus vulgaris, deri infesiyoz, granüloma annulare ve tümöral hastalıklar gibi çok sayıda vakada kullanılmaktadır. Yalnızca tedavilerde değil aynı zamanda teşhis amacıyla da fotodinamik tedaviye başvurulur.